Περίσκεψη, περί της σκέψης

Περίσκεψη, περί της σκέψης

(Δοκίμιο)

Η σκέψη για να εγερθεί απαιτείται συναίσθημα.  Όλες οι αντιδράσεις ενός μέσου τυπικού πολίτη είναι βαθιά συναισθηματικές,  συνήθως παρορμητικές και κατ’ επέκταση άκριτες, ή και απερίσκεπτες λόγω του αυθορμητισμού των.

Αν απαντήσουμε στο ερώτημα και δεχθούμε πως η σκέψη είναι εκφραστής της λογικής, γιατί πως αλλιώς θα μπορούσε να πάρει σάρκα και οστά,  κινδυνεύουμε να οδηγηθούμε στο συμπέρασμα πως λογική δεν σημαίνει αυτόματα και ορθή σκέψη.

Τι προσδοκούμε λοιπόν όταν εξετάσουμε μια σκέψη αν είναι η λογική; Με ποια κριτήρια θα βγάλουμε το αποδεκτό συμπέρασμα;  Κάποιος πρέπει να διαμορφώσει τους κανόνες του παιχνιδιού και τι θα κάνει; Λογικά σκεπτόμενος,  θα προσπαθήσει να διαμορφώσει κάτι που αρχικά είναι ανύπαρκτο και από αόριστο να το κάνει συγκεκριμένο για να μπορέσει μετά ο καθένας μας να κατανοήσει το συγκεκριμένου πια,  να το κάνει κτήμα του, ή να το απορρίψει.  Άρα η λογική είναι ένας μηχανισμός. 

Φθάνοντας τώρα με τη μέθοδο της παράθεσης στοιχείων που μπορεί να είναι και καθοδηγούμενα,  να εξετάσουμε το ερώτημα.  Εχει συναίσθημα η λογική;  Και καλά,  τι χρειάζομαι εγώ αυτή την απάντηση;  Σαφώς και την έχω ανάγκη.  Χωρίς αυτή δεν είμαι σε θέση να κοιτάξω μέσα μου.  Να γίνω δηλαδή υποκείμενο του εγώ μου και μέσα από αυτή τη μετάλλαξη να μπορώ να τοποθετήσω τον ίδιο μου τον εαυτό απέναντί μου, να τον κρίνω, να τον γνωρίσω και να τον βελτιώσω.  Χωρίς τα παραπάνω δεδομένα κινδυνεύω κάθε φορά που κοιτάω μέσα μου να πέφτω στον βάλτο της άγνοιας και να βυθίζομαι σ’ αυτόν.  Διαπιστώνουμε  όμως μια ατέρμονη κυκλική πορεία που  ταιριάζει εκφραστικά με το δήλλιμα «τι γεννήθηκε πρώτα η κόττα ή το αυγό;».  Το αδιαμόρφωτο συναίσθημα τι είδους χαρακτήρα διαπλάθει τελικά;  Εδώ, μια λέξη θα μπορούσε να αποτελέσει το κλειδί για τη λύση του γόρδιου δεσμού.  Η λέξη εμπειρία.  Είναι νομίζω ο κινητήριος μοχλός και εφόδιο για να αντιμετωπίσουμε τη ζωή στο παρών και το μέλλων.  Έτσι θα αποκτήσει σιγά σιγά η σκέψη,  λογική,  η λογική συναίσθημα,  αλλά τι συναίσθημα, ορθοτομιμένο και εμπλουτισμένο με την εμπειρία,  για να έχουμε μια ομαλή μετάβαση από το ασαφές και αόριστο,  στο συγκεκριμένο. Από το  θέλω και ποθώ, στο προσδοκώ, προσδοκώ όμως κάτι συγκεκριμένο, τεκμηριωμένο. 

Μέσα από αυτόν τον απαραίτητο κύκλο που αναπτύξαμε,  προσδοκούμε να δώσουμε μορφή στο σκοτάδι.  Το σκοτάδι να γίνει λόγος,  σκέψη,  συναίσθημα,  εμπειρία.  Έτσι μόνο μπορούμε να πορευτούμε

Μέχρι τώρα είδαμε πως μπορούμε να διαμορφώσουμε το αόριστο και να το κάνουμε συγκεκριμένο διαμορφώνοντας έτσι τις σωστές βάσεις  πάνω στις οποίες θα μπορέσουμε να στηρίξουμε το δικό μας αύριο. Κι όπως λέε κι ο Ιησούς «Εν αρχή ην ο λόγος» εμείς κάνοντας μια μικρή παράφραση θα πω «Εν αρχή ην η σκέψη»

Ιούλιος 2012